. : اشنایی کامل با ماهی کپور : .

ماهی کپور  همه چیز خوار بوده و زندگی در آب شیرین و آب‌های گرم، آرام و پوشیده از گیاه را دوست دارد. ضمن اینکه در ابهای لب شور نیز به خوبی زیست میکند . ماهی کپور کف خوار بوده و با پایش کف بستر اب از گیاهان و موجودات ریز بستر آب همانند کرم‌ها، سخت‌پوستان، نوزاد حشرات، لاشه حیوانات، تخم ماهیان و حتی نوزادان خود برای تغذیه استفاده می‌کند. در دمای کمتر از ۷ درجه سانتی‌گراد به صورت دسته جمعی کم تحرک شده و کمتر خوراک میکنند . ماهی کپور همواره تحت تاثیر عوامل محیطی برای تمام فعالیتهای حیاتی خود از قبیل رشد،تغذیه و تولید مثل قرار می گیرند. و عوامل محیطی نامناسب می تواند باعث بروز بیماری هایی در ماهی گردد.

 

تولید مثل ماهی کپور

ماهی کپور در از اواخر زمستان تا فصل بهار تخم ریزی میکند که بسته به درجه دمای اب و موقعیت جغرافیایی متفاوت خواهد بود . تخم ریزی ممکن است در چند مرحله انجام شود . در بسیاری از منابع امده یک ماهی کپور تا یک میلیون عدد تخم میگذارد !!  در مناطق معتدله در سن دو سالگی به بلوغ جنسی می رسد که این برای هر ماهی متفاوت است . استعداد هماوری نسبی (تعداد تخم به ازاء هر کیلو گرم وزن ماهی ماده) ۱۰۰,۰۰۰ الی ۲۰۰,۰۰۰ عدد است . هر کیلو گرم تخم این ماهی به ۷۰۰,۰۰۰ الی ۱۰۰۰,۰۰۰ عدد بالغ می گردد. از این اعداد بگذریم چیزیکه مشخص است این است که میزان تخم ریزی این ماهی احتمالا بسیار زیاد باشد . تخم های ماهی کپور حالت چسبنده دارند و به سنگها و محیط پیرامون میچسبند . این ماهی در ابهای کم عمق تخم ریزی میکند . جهت تخم ریزی هر ماهی ماده با چند ماهی نر همراه میشود در خود زمان تخم ریزی این ماهی خوراک نمیکند ولی قبل و خصوصا بعد از تخم ریزی بسیار گرسنه شده و به خوبی قابل صید است . تخمک گذاری زمانی اتفاق می افتد که تمام پارامترهای مختلف در جای خود قرار می گیرند و این باعث هیدراته شدن تخمک ها می شود. همانطور که ماهی ماده با حضور چند ماهی نر تحریک می شود، تخم های خود را روی علف هرز رها می کند و در همان زمان نرها از نزدیک در پشت شنا می کنند و میلت (اسپرم) را آزاد می کند که تخم ها را می پوشاند و آنها را بارور می کند.

تغذیه ماهی کپور

ماهی کپور همه چیزخوار است و رژیم غذایی آنها بسته به آنچه در دسترس است متفاوت خواهد شد. آنها طیف وسیعی از مواد غذایی کوچک مانند نرم تنان، سخت پوستان، لارو حشرات و دانه‌ها را مصرف می‌کنند. این مواد غذایی (همراه با گل و آب) از ته مکیده شده و با استفاده از شن کش آبشش فیلتر می‌شوند. آنها همچنین می‌توانند مواد گیاهی و مواد آلی عمومی را مصرف کنند، به ویژه زمانی که منابع غذایی دیگر در دسترس نیستند (مثلاً در زمستان). کپور به ندرت ماهی می‌خورد، اما ممکن است تخم و لارو ماهی را مصرف کند. خوراک ماهی‌های کپور از مواد موجود در بستر آب تأمین می‌شود. ریشه‌ها و دانه‌های گیاهان آبزی قسمت اعظم خوراک آنها را تشکیل می‌دهند. موجوداتی مانند صدف‌ها، لاروها، حشره ها، جلبک‌ها و سایر ارگانیسم‌های مشابه نیز بخشی از غذای این ماهی‌ها را تشکیل می‌دهند. ماهی کپور با باز کردن کامل دهان و مکیدن طعمه به عمل تغذیه دست می‌زند. این ماهی در میان موادی که در بستر آب ته نشین شده‌اند جنب و جوش شدیدی راه می‌اندازد که همین موجب راه پیدا کردن غبار حاصله به سطح آب می‌شود. ماهی کپور قادر است امینو اسیدهای محلول در اب را شناسایی و پیدا کند این مواد به طور طبیعی ار بدن نرم تنان و کرمهاو حلزوها ازاد می شود اضافه کردن امینو اسید به طعمه موجب بهبود کارایی طعمه ما خواهد شد .

وزن و طول ماهی کپور

عمر انواع ماهی ها از جمله کپور، در گرو مسائلی از قبیل شرایط زندگی، نوع تغذیه - بیماریها  - شکارچیها و غیره متفاوت می شود . ماهی کپور که تمایل بیشتری به زندگی در آب های شیرین را داشته و گونه ای گرمابی محسوب می شود ولی می تواند به مرور، عادت به زندگی در آب های شور کند. البته اگر میزان شوری آب هایی که کپور در آن زندگی می کند بیش از حد مجاز باشد، سبب می شود تا عمر ماهی کوتاه شده و حتی به زمان بالغ شدن و تخم ریزی نرسد.  رشد ماهی کپور تا آخر عمر آنها ادامه دارد. تعداد حلقه‌هایی که روی فلس ماهی کپور دیده می‌شود، سن تقریبی آن را نشان می‌دهد که شباهت زیادی به روش مشخص کردن سن درخت دارد. حداکثر طول در این ماهی ۱۲۰ سانتی متر است ولی به‌طور معمول ۴۰ تا ۸۰ سانتی‌متر می باشند . در نمونه‌های پرورشی سرعت رشد ماهی حدود دو برابر نمونهٔ وحشی است. وزن این ماهی به‌طور معمول بین ۲ تا ۱۴ کیلوگرم می‌باشد اما می‌تواند تا بیش از ۴۰ کیلوگرم نیز رشد کند. سنگین‌ترین نمونهٔ ثبت شده با وزنی معادل ۴۵/۵ کیلوگرم در سال ۲۰۱۳ در فرانسه صید شده‌است. همچنین سن پیرترین کپور ثبت شده معادل ۳۸ سال بوده‌است .

 

بررسی عوامل محیطی بر ماهی کپور

1- دمای آب : باتوجه به اینکه ماهی کپور یک آبزی خونسرد است دمای بدن آن با دمای آب اطراف تقریبا برابر است. با افزایش دما، نیاز ماهی به اکسیژن نیز افزایش پیدا میکند.دمای مناسب آب برای کپور معمولی 25 تا 30 درجه است. سوخت و ساز بدن ماهی و هضم غذا در دمای پایین به کندی صورت میگیرد از همین رو در اب سرد کپور کمتر خوراک خواهد کرد . 2- PH آب ( یعنی میزان اسیدی بودن اب ) در حالت کلی مقدار PH آب در بازه صفر تا 14 متغیر بوده و هر چه این فاکتور از 7 کمتر باشد، خاصیت اسیدی آب را افزایش داده و بیشتر بودن این مقدار از 7 نشان دهنده قلیایی بودن آب خواهد بود حداقل و حداکثر PH مورد قبول 5/6 تا 9 در نظر گرفته شده است که برای زیست ماهی کپور عالی است . PH در بعد از ظهرها به حداکثر میرسد و در هنگام طلوع آفتاب به حداقل می رسد.  آبهای آهکی در اوایل صبح از افزایش شدید PH در بعد از ظهر ها جلوگیری میکنند. PH خیلی زیاد یا پائین باعث آسیب به بافت های مختلف بدن به ویژه آبشش های ماهی می شود. 3- شوری و سختی آب : شوری آبهای شیرین کمتر از یک گرم در لیتر است. ماهیان گرمابی پرورشی شوری تا 2 گرم در لیتر را تحمل میکند ولی حداکثر شوری قابل تحمل برای آنها حدود 9 گرم در لیتر است که در این حالت شوری بالای 2 باعث کاهش رشد ماهیها می شود. سختی آب هم بر اساس غلظت کربنات کلسیم آب تعیین می شود .از نظر سختی، آبها را به چهار دسته تقسیم می کنند: الف: آبهای نرم : 0-75 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم  ب: آبهای متوسط : 75-150 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم ج: آبهای سخت : 150-300 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم د: آبهای خیلی سخت : بالای 300 میلی گرم در لیتر کربنات کلسیم  است . بنابر این هر چه آب سخت تر باشد تغییرات PH آب کمتر است و مسمومیت ماهی با فلزاتی از قبیل سرب،آهن،جیوه کاهش می یابد. از دیگر عوامل طبیعی موثر بر ماهی کپور فشار هواست . ستونهای هوای بالای سر ما بر سطح زمین فشار ایجاد میکنند و این وزن و فشار متغیر است وقتی فشار هوا زیاد میشود و ثابت می ماند ماهی ها از رفتن به عمق اب پرهیز میکنند و بر روی سطح اب و لایه های میانی اب پرسه خواهند زد . بر عکس با فشار کمتر هوا ماهی به خوبی خوراک کرده و به کف اب و ابهای عمیق تر رو می اورد .

این مطلب در اینده تکمیل می شود