. : بررسی حس بویایی در ماهی قزل الا : .

     

    بررسی حس بویایی در ماهی قزل الا

 ماهی قزل آلا حس بویایی دارد که هزار بار بهتر از حس بویایی انسان است. سیستم بویایی آنها نیز در مقایسه با سایر گونه های ماهی بسیار تکامل یافته تر است. سوراخ‌های بینی آن‌ها که در دو طرف پوزه آن‌ها درست در مقابل چشمانشان قرار دارد، با بافت‌های محکم چین‌خورده‌ای پوشانده شده است که حاوی میلیون‌ها سلول گیرنده حسی است که به قزل‌آلا اجازه می‌دهد طیف وسیعی از رایحه‌ها را در زیر آب تشخیص دهد.نکته مهم این است که این سوراخها به دهان ماهی متصل نیست هنگامی که آبی که حامل مولکول های بو است به سیستم بویایی ماهی قزل آلا جریان می یابد، پیامی به مغز قزل آلا ارسال می شود. قزل آلاها به خاطر حساسيت بالاي مجراهاي بويايي و سلول هاي چشايي شان، قادرند چيزها را بدون اينكه كاملا در دهان فرو ببرند بچشند. مجراي بويايي كه از بيني به اندام بويايي مي رسد، بر خلاف جانوراني كه از هوا تنفس مي كنند به گلو باز نمي شود. هر سوراخ بيني با بيش از 400000 سلول حساس به بو پوشيده شده كه هميشه در جريان دائمي از آب پر مي شوند.   قزل آلا قادر است بو و مزه غذا و شکار خود را به خاطر بسپارد و به عقیده برخی، حافظه بو هم هم در انجام شکار از سوی  قزل آلا نقش دارد.

       کاربرد حس بویایی در صید ماهی قزل الا  

بويايي يكي از حواس مهم ماهي قزل آلا است. انها مي توانند بوي واقعي و درست هر چيز را تشخيص دهند.اين موضوع هم مي تواند به نفع ما باشد و هم به ضرر ما ، بوي يك طعمه را در نظر بگيريد كه شبيه به يك غذاي مورد علاقه قزل آلا باشد : مسلما ماهي را جذب خواهد كردو چنانچه اين طعمه بوي غير طبيعي ( مثل بوي انسان ) را بدهد او را فراري خواهد داد. بعضي از ماهيگيران از اسانس هايي كه طعمه هاي مصنوعي و لوري ها را بودار ميكند براي جذب ماهي استفاده ميكنند .رایحه را می توان به دو دسته مثبت یا منفی طبقه بندی کرد. قزل آلا یک واکنش شرطی بر اساس نحوه طبقه بندی رایحه خواهد داشت. اگر رایحه مثبت باشد، ماهی قزل آلا جذب آن می‌شود، به این معنی که احتمال گاز گرفتن  طعمه‌ها با آن بوی خاص بیشتر می‌شود. از طرف دیگر، اگر عطر منفی باشد، ماهی قزل آلا دفع می‌شود، به این معنی که از گاز گرفتن طعمه‌ها با آن بوی خاص اجتناب می‌کند. به همین دلیل استفاده از رایحه های مناسب در مورد طعمه ها بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که ماهی قزل آلا جذب آنها می شود و شانس موفقیت شما در صید ماهی قزل آلا افزایش می یابد. بوها مثل ذرات محلول در آب خيلي خوب در آب حركت مي كنند. به كار بردن اسانس هاي مختلف در هنگام استفاده از اسپينرها يا طعمه هاي مصنوعي ديگر مي تواند اشتهاي ماهي را تحريك كند. طعمه هاي بودار ماهي را جذب مي كنند. بوي كرم ضد آفتاب و  ضد پشه ،عطر ، سيگار و عرق بدن انسان ميتواند به طعمه ، قلاب و نخ ماهيگيري منتقل شده و به ماهی هشدار خطر و تهدید دهد و ماهيگيري را سخت کند. و برعکس ان هنگامی که قزل آلا بویی را تشخیص می دهد و ان را مناسب بداند احتمال بیشتری دارد که طعمه را گاز بگیرد و مدت بیشتری طعمه را در دهان نگه دارد.   ماهی‌گیرانی که از طعمه‌های معطر استفاده می‌کنند، نسبت به کسانی که این کار را نمی‌کنند، ماهی بیشتری در تور خود دارند. رقابت بین طعمه معطر و طعمه زنده ممکن است کمی داغ باشد زیرا آنها می توانند کاملاً همان سطح اثربخشی را داشته باشند طعمه‌های معطر طعمه‌هایی هستند که برای جذب ماهی، ابری را در آب تولید می‌کنند.  طعمه معطر با انتشار ابری از رایحه مطلوب به ماهی در آب کار می کند و سپس ماهی بقیه کار را انجام می دهد. ماهی هایی که حس بویایی قوی دارند می توانند مواد شیمیایی حل شده در آب را از یک مایل دورتر تشخیص دهند و سعی کنند آنها را پیدا کنند . صنعت ماهیگیری طعمه‌های معطر مختلفی برای خرید آنلاین دارد، اما شما حتی می‌توانید خودتان آن را بسازید. در اصل، ممکن است فقط یک طعمه پلاستیکی نرم به انتخاب شما باشد که با نوعی روغن یا اسپری پوشانده شده است که بوی سیر، بادیان و نمک را اضافه می کند. هنگامی که آب حامل مولکول های عطر از طریق گیرنده های بویایی جریان می یابد، پیامی به مغز ماهی قزل آلا ارسال می شود که بو به عنوان مثبت یا منفی طبقه بندی می شود. سپس قزل آلا از واکنش شرطی برای عمل بر حس استفاده می کند . ماهی قزل آلا به داشتن چندین رایحه مثبت شناخته شده است. آنها می توانند طعمه ای را بزنند که با روغن زیتون، روغن ماهی و روغن کرم پوشانده شده است. محبوب ترین آنها سیر، نمک و بادیان است. آنها سال ها روی ماهی قزل آلا آزمایش شده اند و شرکت ها آنها را به طعمه های خود اضافه می کنند یا بوی خود را می فروشند.  عطر طعمه زنده نیز برای ماهی قزل آلا غیر قابل مقاومت است .

    ماهی قزل چه بو و رایحه هایی را بیشتر دوست دارد  

رایحه هایی که ماهی قزل آلا بیشتر دوست دارند عمدتاً رایحه هایی هستند که به طور طبیعی در محیط خود فراوان هستند. این شامل بوی لجن ماهی، تخم ماهی و حتی روده یا عصاره ماهی  و نرم تنان و کرمها است. ماهی قزل آلا برخی رایحه‌های قوی دیگر مانند سیر، قهوه، پنیر، روغن جگر ماهی و روغن بادیان را دوست دارد. این عطرها آنقدر قوی هستند که ماهی قزل آلا می تواند آنها را از کیلومترها دورتر تشخیص دهد. آنها همچنین به عنوان یک ماده پوشاننده برای عطرهای انسانی یا هر عطر دیگری که ماهی قزل آلا دوست ندارد عمل می کند.  بنابراین، همیشه ایده خوبی است که عطرهای مختلفی را که ماهی قزل آلا دوست دارد با طعمه خود مخلوط کنید تا کارایی آن افزایش یابد و برای گاز گرفتن قزل آلا جذاب تر کنید

    تاثیر بو روغن ها در ماهیگیری قزل الا

مارک سکستون، مدیر علوم و آزمایش محصولات ماهی برکلی، توضیح داد: «مشکل این است که عطرها باید محلول در آب باشند وگرنه ماهی ها نمی توانند آن ها را بو کنند. بنابراین رایحه های روغنی کار نمی کنند.»  ماهی ها سوراخ های کوچکی در پوزه خود دارند که شبیه سوراخ های بینی است که آب به داخل و خارج آن پمپاژ می شود. آب در میان اندام های حسی به نام روزت جریان می یابد، که آب را تفسیر می کند. این اندام ها به مغز ماهی می گویند که اب چه بویی دارد.  ماهی‌ها فقط می‌توانند به طور دقیق چیزهایی را حس کنند که در آب حل شوند . و همانطور که همه ما از شیمی دبیرستان می دانیم، روغن و آب با هم مخلوط نمی شوند. در بهترین حالت، عطر موجود در روغن درست از کنار ماهی می گذرد بدون اینکه او هرگز متوجه وجود آن شود.  نه تنها این، بلکه گیرنده های بینی ماهی حتی قادر به تفسیر هیدروکربن های زنجیره بلندی که روغن ها از آنها ساخته شده اند، نیستند. آنها در حس کردن مواد شیمیایی بسیار کوچکتر و ساده تر مانند اسیدهای آمینه بسیار بهتر هستند. اسیدهای آمینه بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها هستند، بنابراین منطقی است که ماهی‌ها در بوی واقعی غذا نقش بسته باشند (و رایحه‌های مبتنی بر اسید آمینه به طور فزاینده‌ای محبوبتر می‌شوند)    

     

 دلیل استفاده از روغن ها بر روی وسایل ماهیگیری :  

اگر ماهی نمی تواند بوی روغن را استشمام کند پس دلیل استفاده روغن در لانسه ها و لورها چیست .  یک مزیت بالقوه برای ماهیگیری با روغن وجود دارد که ارزش نگاهی دوباره به آن را دارد.  از آنجایی که روغن محلول در آب نیست، به خوبی در آب پخش نمی شود. وقتی صرفاً به عنوان یک جاذبه استفاده می شود، بعید است که حتی به بینی ماهی برسد. اما به احتمال زیاد، روغن در واقع می تواند گیرنده ها را از دریافت هرگونه اطلاعات حسی مسدود کند.  این عامل مسدود کننده بو در واقع می تواند یک مزیت بزرگ باشد. از آنجایی که روغن‌ها حس بویایی ماهی را مسدود می‌کنند، زمانی که به‌عنوان رایحه پوشش یا پوشاننده استفاده می‌شوند، بسیار مؤثر هستند. هنگامی که طعمه ها خود را لمس می کنید، آمینو اسیدهای نا خواسته را در سراسر آنها باقی می گذارید، و اینها برای ماهی ها بازدارنده بزرگی هستند.  کرم‌های ضد آفتاب، صابون‌ها، نیکوتین و بوی ساده انسان می‌توانند ماهی را بتراساند و از خوراک دور کند. اما اگر طعمه خود را با روغن بپوشانید، آن رایحه‌ها بد را با یک مسدودکننده شیمیایی که ماهی‌ها کمتر متوجه آن‌ها می‌شوند پوشانیده اید .  استفاده از هر نوع روغن به عنوان طعمه یا جاذبه به خودی خود هیچ سودی برای شما ندارد. اما اثر مسدود کننده عطر آن می تواند ماهی را فریب دهد تا طعمه شما را به اندازه کافی در دهان نگه دارد تا شما قلاب را محکم کنید یا در لحظه حساس از ترسیدن آن جلوگیری کند  بهترین روش استفاده در بطری اسپری است. به طور کامل هر چیزی را که با دستان خود لمس کرده اید اسپری کنید. که شامل فریب ها، قلاب ها و حتی قسمت پایانه نخ شما می شود. روغن حتی در آب به خوبی اشیا را می پوشاند و به خوبی می چسبد، اما برای حفظ اثر، باید گهگاهی از آن استفاده کنید.  به یاد داشته باشید که روغن بهتر است برای طعمه ها که عملکرد خاص خود را دارند استفاده شود. ضربه شنا یا جغجغه راپالا چیزی است که ماهی ان را گاز می گیرد. روغن فقط به شما یک لبه می دهد. اگر می خواهید از عطری به عنوان یک جذب کننده واقعی استفاده کنید، رایحه های محلول در آب مانند لوسیون Atlas Mike's Lunker ( در سایت آمازون ) راه خوبی هستند. به طعمه ها واقعا می چسبد و مملو از آمینو اسیدهای ماهی است که ماهی ان را بو میکند و نمی تواند در برابر آن مقاومت کند

    چرا روغن انیسون برای ماهیگیری بسیار محبوب است؟  

 اگر همه روغن ها اساساً برای ماهی بی بو هستند، پس چرا روغن انیسون برای ماهیگیری اینقدر محبوب است؟  پاسخ، مانند بسیاری از جنبه های ماهیگیری، احتمالاً  نتایج، یک قسمت افسانه است. جایی در امتداد نخ ، یک ماهیگیر دیوانه احتمالاً تصمیم گرفته است روغن انیسون را امتحان کند، و یک روز عالی برای ماهیگیری سپری کرده است و بقیه آن تاریخ است. اما در حالی که به احتمال زیاد تغییر دهنده بازی یا طعمه جادویی نیست، تجربیات مثبت ماهیگیران بیشمار نشان می دهد که حداقل نمی تواند آسیبی به ماهیگیری شما وارد کند.  جدای از افسانه های ماهی، خاصیت مسدود کننده عطر روغن ها می تواند مزیت بزرگی به همراه داشته باشد. چه روغن بادیان، روغن سیر، یا فقط روغن زیتون قدیمی، استفاده از روغن روی طعمه می تواند مزیت مورد نیاز برای صید بیشتر ماهی را به شما بدهد.

 

   حس بویایی ماهی ها چقدر است ؟  

یک سگ دارای حس بویایی است که 400 تا 600 برابر بهتر از حس بویایی یک انسان است. این خیلی خوب است درست است؟ ولی باید بدانید  بسیاری از گونه های ماهی بیش از 1000 برابر بهتر از یک انسان حس بویایی دارد. همه ما شنیده‌ایم که یک کوسه می‌تواند یک قطره خون را در استخرهای المپیکی حس کند. بسیاری از گونه های دیگر ماهی نیز سیستم بویایی بسیار تکامل یافته ای دارند. به همین دلیل است که اگر می خواهید یک روز موفق در آب داشته باشید، بسیار مهم است که بوی طعمه ها خود را به درستی ارسال کنید.  برای اکثر ماهی ها، حس اصلی آنها برای یافتن طعمه، حس بویایی آنهاست. مطمئناً بسیاری از چشمان خود و خطوط جانبی خود برای یافتن طعمه استفاده می کنند، اما این حس بویایی است که اغلب آنها را در وهله اول به سمت غذا هدایت می کند.  چرا فکر می کنید طعمه های تازه مرده برای صید ماهی اینقدر خوب عمل می کنند؟ پاسخ صحیح این است که بوی خوشی دارند و برای مدتی متعفن نمی شوند. مسیرهای عطر و مسیرهای بویایی آنها دنباله ای از مولکول های بو هستند که ماهی ها چه در حال شنا و چه در حال پنهان شدن یا تازه مرده از خود بیرون می آورند. این ردهای رایحه به شکارچیان اجازه می‌دهد تا طعمه‌های پنهان یا دور را برای خوردن پیدا کنند.

      بو و رایحه های دافع ماهی

آیا تا به حال با آن مردی ماهیگیر فکر کرده‌اید که تمام ماهی‌ها را در حالی که شما هم در کنار راه می‌روید صید می‌کند؟ احتمالاً فکر کرده اید، آن مرد خوش شانس است . نه احتمالا نه. طعمه های او احتمالاً بوی بهتری از طعمه های شما می داد. یا ممکن است طعمه شما دارای بویی باشد که ماهی به طور غریزی از خوردن ان اجتناب میکند .  اسپری حشرات و کرم ضد آفتاب که از دست شما به طعمه ها را لمس و مالیده شده یکی از موارد دور کننده ماهی است دود سیگار و عطرها و یا حتی بوی عرق بدن شما ماهی را فراری میدهد .  بنابراین باید به هر قیمتی از قرار دادن آنها در طعمه ها و نخ ماهیگیری خودداری کنید.  نکته حرفه ای: دست های خود را به طور کامل بشویید تا کرم ضد آفتاب و اسپری حشرات را قبل از دست زدن به چیزی از آن ها پاک کنید. روغن‌های طبیعی که در پوست ما ایجاد می‌شوند، دافع ماهی هستند. شما نمی توانید بدن خود را از تولید روغن منع کنید، بنابراین فقط آگاه باشید که ماهی ها بوی شما را دوست ندارند و سعی کنید به نحوی آن را بپوشانید.  سیگار کشیدن: نیکوتین یک دافع قطعی برای ماهی است، بنابراین هر کاری می توانید انجام دهید تا بوی ماهیگیری خود را از بین ببرید. اگر می توانید سیگار کشیدن را کاهش دهید. اگر سیگاری هستید، برای پوشاندن بوی نیکوتین، مقداری بوی ماهی یا سیر یا لجن روی دست سیگاری خود بگیرید.  : تمام مواد نفتی و عرقیات آنها دافع ماهی هستند. تقطیرهای نفتی رایج در قایق عبارتند از دیزل، گاز بدون سرب، روغن موتور، روغن قرقره و گریس دریایی. اگر هر یک از این چیزها را روی دستان خود مشاهده کردید، قبل از دست زدن به طعمه ها یا نخ خود، آنها را به طور کامل بشویید.  صابون های معطر قاعده کلی این است که اگر بوی خوبی داشت از آن استفاده نکنید. صابون هایی با پایه پوکه و بدون بو مانند صابون برند لاوا وجود دارد که اساساً تمام بوی پوست شما را از بین می برد. نکته اصلی این است که اگر می‌خواهید ماهی بیشتری صید کنید، مطمئن شوید که دست‌هایتان بوی چیزی که ماهی‌ها از آن نفرت دارند، نمی‌دهد.  

  اختلال در حس بویایی ماهی قزل الا  

محققان آمریکایی دریافتند با افزایش میزان دی اکسید کربن محلول در آب، توانایی بویایی ماهی های قزل آلا مختل می شود. قزل آلاها برای ردگیری طعمه، جفت یابی و مسیریابی در دوران تولید مثل به حس بویایی خود متکی هستند. اختلال در این حس می تواند پیامدهای نامطلوبی را بر سلامت و جمعیت این نوع ماهی ها بر جای گذارد. بررسی هایی که در آزمایشگاه انجام گرفت نشان می دهد افزایش اسیدیته آب که حاصل افزایش میزان دی اکسید کرین محلول در آب است، موجب اختلال در سیستم عصبی- حسی ماهی های قزل آلا می شود. همچنین آلاینده های دیگر موجود در آب نیز می توانند چنین اثر نامطلوبی را بر سیستم عصبی آسیب پذیر ماهی های قزل آلا برجای گذارند.با بررسی حباب بویایی ماهی ها مشخص شد، فعالیت مغزی ماهی هایی که درون آب با اسیدیته بالا بودند، در برابر بوها بسیار کمتر از سایرین است. همچنین مشخص شد مسیرهای بیان ژن های مربوط به سیستم بویایی ماهی ها پس از دو هفته قرارگیری درون آب با اسیدیته بالا، دستخوش تغییر می شود. همچنین در تحقیقی دیگر خواندم فلز مس نیز به سرعت در سیستم بویایی ماهی اختلال ایجاد میکند .

       نکته پایانی

عطرهای زیادی وجود دارد که ماهی ها عاشق آنها هستند و بسیاری از آنها متنفر هستند. نکته کلیدی برای صید یک  ماهی پرهیز از بوهایی است که ماهی ها از آن متنفرند. طعمه بهتر است رایحه‌ای خنثی داشته باشید تا اینکه ماهی از ان بدش بیاید .  بهترین طعمه ها طبیعی مانند طعمه زنده یا طعمه های تازه مرده هستند. اگر به طعمه‌های زنده یا مرده دسترسی ندارید، طعمه‌های معطر مصنوعی جدید عالی عمل می‌کنند. من سال‌هاست که از طعمه‌های برکلی GULP استفاده می‌کنم .  فقط به یاد داشته باشید که دفعه بعد که به ماهیگیری می روید، ماهی ها از تمام حواس خود برای گرفتن طعمه استفاده می کنند. اگر بتوانید طعمه‌ای به آن‌ها بدهید که بوی خوبی داشته باشد، ظاهر خوبی داشته باشد و برای ماهی حس خوبی داشته باشد، شانس شما برای گرفتن آنها بسیار بالا خواهد رفت.  اگر مطمئن شوید که از طعمه هایی استفاده می کنید که بوی بدی به ماهی مورد نظر شما نمی دهند، شکار ماهی شما قطعا افزایش می یابد. حال شما را از چند نكته ی ارزشمند آگاه مي كنم براي بودار و جذاب تر كردن اسپينر براي ماهي، از اسانس استفاده كنيد. قبل از سرهم كردن چوب و چرخ و نخ، دستهايتان را با گرد و خاك، گل، يا خاكستر آتش آغشته كنيد تا هر گونه چربي پوست يا بوي بدن انسان از دستهايتان برود.  وقتي خودتان يا يكي از دوستانتان ماهي گرفت از ماده لزج روي پوست ماهي روي اسپينر خود بماليد تا به آن بوي ماهي بدهد. اين بو براي قزل آلا طبيعي تر است و راحت تر آن را قبول مي كند. اين روش آن قدر موثر است كه وقتي در شرايط درست و با روشهاي درست ماهيگيري مي كنيد، از اينكه چه قدر ماهيگيري تان پيشرفت مي كند شگفت زده خواهيد شد. استفاده از بوي هر چيزي مثل ماهي طعمه اي، كرم خاكي، ماده ی لزج بدن ماهي، كرم حشرات و هر گونه ديگر غذاي قزل آلا روي اسپينر، تغيير زيادي ايجاد مي كند. حتي بوي پنير و يا بزاق دهان انسان هم مي تواند براي قزل آلا خوشايند باشد. براي كاربرد درست،‌ طعمه را بچلانيد و روي اسپينر بماليد. بعضي بوها مثل بوي گازي كه قايق را با آن باد مي كنید يا بنزينی كه ممكن است هنگام پر كردن باك ماشين روي دستتان بريزد، مي توانند بر ماهيگيري شما اثري منفي داشته باشند.  به خاطر داشته باشيد كه بوهاي شديدتر مسافت بيشتري را در آب مي روند و به خاطر تركيب شدن با ذرات داخل آب، ديرتر از بين مي روند. بعضي ماهيگيران دوست دارند در حال ماهيگيري سيگار هم بكشند. اما دود و نيكوتين مي توانند ماهي را فراري دهند، چرا كه بويشان خيلي قوي است و مي توانند به راحتي از دستانتان به اسپينر منتقل شوند.لوسيون ضدآفتاب هم ماهي را فراري مي دهد. پس بعد از استفاده، براي از بين بردن بوي آن از روي دستان خود، دستهايتان را بشوييد و بعد اقدام به سرهم كردن چوب و چرخ كنيد. از مواد ديگري مثل لوسيون هاي دور كننده حشرات و عطرها نيز نبايد استفاده كرد. بوي تمامي اين مواد به ماهي هشدار مي دهد كه شكارچي در كمين است. پس اگر با دستان برهنه ماهيگيري مي كنيد قبل از هر كاري آن ها را بشوييد،‌ چون اگر اثري از بوي مواد نفتي يا ديگر مواردي كه در موردشان صحبت كرديم روي دستانتان باقي باشد ماهي را فراري مي دهيد.

کلیه مقالات این سایت حاصل از ترجمه هایی از سایت های خارجی از چندیدن منبع گوناگون و بسیار جزیی منابع داخلی بوده که من محمد نصری با خواندن انها و ترکیب با دانسته ها و تجربیات قبلی خودم اینجا منتقل کرده ام .این بخش بیشتر از دو سایت انگلیسی slo-fishing-si و outdoorskilled-com  ترجمه شده . ممکن است در بعضی از موارد این مقالات با نسخه خارجی تفاوتهایی داشته باشد چون اولا حاصل تحقیق از منابع گوناگون بوده و هر تکه از مطلب ممکن است از یک سایت اموخته شده باشد و دوما اضافه شدن تجربیات و نظرات شخصی که بنده به عنوان نویسنده در چند دهه ماهیگیری بدست اورده ام در ارائه انها نقش مهمی داشته است مطالب ترجمه شده در این سایت به هیچ وجه ترجمه جمله به جمله نیست . امیدوارم از این مطالب نهایت استفاده را ببرید و در صورت نیاز خودتان به اصل مطالب در مراجع انگلیسی خارجی مراجعه کنید با تشکر محمد نصری مدیر وب سایت اصفهان فیشینگ . منبع فارسی این پست سایت coldon-ir است