. : اشنایی کامل با ماهی شیربت - سرخه  : .

ماهی شیربت از خانواده کپور ماهیان است و جز ماهی های گرم ابی ایران می باشد . این ماهی دارای گوشت با کیفیت و خوش طعمی است که خصوصا در مناطق جنوبی کشور طرفداران زیادی دارد این ماهی قدرت و جنگندگی بسیار زیادی دارد که موجب شد صید ورزشی ان با قلاب مورد توجه بسیاری از ماهیگیران کشور باشد . از دیگر ویژگی های این ماهی شکارچی و کنجکاو بودن ان است که این ویژگی موجب شده صید این ماهی با انواع طعمه های مصنوعی شبه ماهی و چرخنده ها بسیار جذاب و پر رونق باشد.

اندازه - وزن- سن ماهی شیربت

در منابع مختلف میزان رشد طول ماهی شیربت را از 150 تا حتی 200 cm نوشته شده که بیشتر منابع 150 cm حداکثر طول قد این ماهی را براورد کرده اند .حداکثر وزن ماهی شیربت تا 30 کیلوگرم نوشته شده که برای من جای کمی عجیب است که چطور ماهی 150 cm میتونه سی کیلو بشه !! اون هم ماهی که مثل کپور پهن نیست و کشیده است. خوب بگذریم در مورد سن این ماهی حدود 17 سال ذکر شده که این هم باز برای من جای سواله کلا بیشتر ماهیهای این گونه را در منابع 17 سال ذکر کردند برای سونگ هم 17 سال ذکر شده تا وزن 150 کیلو گرم . که اگر این دو عدد را در هم تقسیم کنیم یعنی به طور متوسط کلی حدودی سالی حدود 9 کیلو رشد !!! که این متوسط برای شیربت میشه سالی حدود 1.7 کیلو رشد !! البته میزان رشد قطعا با رشد ماهی بیشتر میشه و هر چه ماهی کوچکتر باشه وزن کمتری هم در سال رشد خواهد داشت ... نکته دیگر برای سن شیربت در مقابل جنسیت ان است نرها معمولا تعداد بیشتری نسبت به مادها دارند ولی عمر و طول کمتری دارند و مادها بزرگتر و مسن تر می شوند.

 

پراکنش ماهی شیربت در ایران

ماهی شربت پراکنش و جمعیت خوبی در کشور دارد این ماهی تقریبا در تمامی رودهایی که به سمت خلیج فارس حرکت میکنند و به ان ختم میشده اند وجود دارد و متعاقبا در تمام سدهایی که بر روی این رودخانه ها زده شده نیز این ماهی یافته میشه که از بهترین انها میشه به تمام سدهای رود کارون مانند سد کارون 3 - سد عباسپور - سد لالی - سد گتوند - سد کرخه - سد دز - تالاب شادگان و ..... اشاره کرد ضمنا در مقاله ای خواندم این ماهی در رودخانه‌ها و سدهایی در ديگر نقاط كشور ازجمله رودخانه شاهرود، سد تهم زنجان، درياچه مارميشو اروميه، درياچه سراب ملوسان نهاوند و سد اكباتان همدان نيز يافت می‌شوند. این ماهی در رودها و سدهای کشور عراق و سوریه نیز موجود است مانند دجله و فرات.

حس بویایی و بینایی ماهی شیربت

در مورد حس بویایی و بینایی ماهی شیربت هر چه در اینترنت و مراجع انگلیسی جستجو کردم اطلاعات زیادی موجود نبود . برای همین چیز خاصی جز چند تجربه شخصی برای گفتن ندارم .  شیربت برای شکار هم از حس بینایی و هم بویایی استفاده میکند. بینایی در شیربت بسیار خوب و عالیست یکبار در رود خرسان ما روی یک صخره مشرف در اب در حال تماشای گله ایی شیربت که کنار اب بازی میکردند بودیم با نزدیک تر شدن ما به انها از فاصله 7-8 متری ما را دیدند و سریع فرار کردند قدرت دید بیرون از اب ماهی شیربت بسیار زیاد است خصوصا وقتی بر روی ارتفاع باشید به راحتی شما را خواهد دید . همچنین قدرت تشخیص رنگ در این ماهی عالیست تجربه ای دیگر از ماهی شیربتی که با تغیر رنگ در لانسه به سرعت صید شد دارم . در مورد حس بویایی این ماهی نیز به دو تجربه در صید موفق این ماهی در اب گل الود رودخانه که هیچ قدرت دیدی نداشت و تجربه دیگر در سد با طعمه کف خواب خمیر بود که همانند ماهی کپور به خوبی طعمه را با بو شناسایی کرده و موفق به خوراک شد و به قلاب من  افتاد . قبلا دو مقاله در مورد حس بینایی و بویایی در ماهی قزل الا ترجمه کرده ام خواندن ان دو مقاله قطعا به شما در درک ویژگی های مشترک بینیایی و بویایی ماهیها کمک خواهد کرد    مقاله حس بویایی ماهی قزل کلیک کنید  --  مقاله حس بینایی ماهی قزل کلیک کنید  . از دیگر ویژگی های بارز این ماهی قدرت جنگندگی بسیار بالا و همچنین تقلا و تلاش بسیار زیاد این ماهی هنگام صید برای فرار است همچنین این ماهی همانند کپور در خشکی مدت زمان زیادی زنده می ماند .

خطر انقراض در ماهی شیربت

در سایتها نوشته شده که این ماهی در سیاهه خطر انقراض قرار دارد و جمعیت ان رو به انقراض است این موضوع برای من کمی عجیب است مشاهدات عملی من کاملا برخلاف این موضوع است من شخصا اینکه ماهی شیربت در معرض خطر انقراض است را اصلا قبول ندارم . حداقل پراکنش این ماهی در سد ها و رود هایی که من بیشتر فعالیت دارم مطلوب است . و صد البته که نسبت به چند سال پیش خیلی کمتر شده نکته ای که بارها در گروههای تلگرامی خواندام این است که با زدن سدها نسل این ماهی به خطر افتاده !!! در حالیکه این کاملا برعکس است . سدها محیطی پهناور و امن برای زیست این ماهی به وجود اورده اند . این ماهی به خوبی خود را با شرایط سدها وفق داده و جمعیت بسیار زیادی از این ماهی در سدها یافت میشود . من خودم همین چند سال پیش شخصا خاطرات زیادی از مشاهده گله های چند ده متری ماهی شیربت سایز در سد کارون سه دارم که متاسفانه به علت مشکلاتی که همه میدانیم مانند گرانی و بیکاری و ... به ناچار توسط بومیهای منطقه صید و نابود شدند حالا باید خیلی خوش شانس باشید تا گله های چند متری ببینید چه برسد چند ده متری  . نکته مهم در مورد ماهی شیربت این است این ماهی قدرت سازگاری بالایی انواع محیط های اب را داردو به سرعت جمعیت ان بازیابی و بهبود پیدا خواهد کرد . جمعیت این ماهی کم شده همانند همه ماهیهای دیگر ولی در خطر انقراض نیست حداقل به نظر من ...

مشخصات ماهی شیربت

نام خانواده: کپورماهیان(Cyprinidae)  نام علمی: Barbus grypus  نام انگلیسی: Large scaled bard  نام فارسی: شیربت - سرخه - شابوت  رومی shirbot . بدن کشیده و نیمه استوانه‌ای با فلس‌های درشت،سری نسبتاً کوچک با ساقه دمی نسبتاً باریک،دارای دو جفت سبیلک میباشد. ماهی شیربت بدنی کشیده و بلند دارد، مانند لوله بلندی می‌ماند، فلس‌های(پولک) درشت و طلایی‌رنگ و یا خاکستری تیره دارد، رنگ زیر شکمش سفید با حاشیه خاکستری است، سر کوچکی دارد،دهانش شبیه نعل اسب. یک جفت سبیلک کنار لب‌هایش آویزان است. زیر شکم این ماهی صاف است همانند مار و به راحتی کف اب حرکت میکند

 < در اینده مقاله ای مجزا در مورد روش صید این ماهی خواهم نوشت . . . >